Ο πιο μεγάλος αποκλεισμός

«Οι δυτικές κοινωνίες έχουν αποκλείσει το νεκρό και το θάνατο. Ο Ζαν Ζενέ διαμαρτυρόταν ότι τα νεκροταφεία έφυγαν από τον ιστό της πόλης ήδη από τη Γαλλική Επανάσταση. Ο Φρόυντ έλεγε δεν υπάρχει πιο μεγάλος αποκλεισμός από τον αποκλεισμό του νεκρού. Τον αρνούμαστε. Ο δυτικός άνθρωπος στην αστική νεωτερικότητα αρνείται και το θάνατο και το νεκρό. Η ανθρωπότητα πέρασε από πολλά στάδια. Στη νεολιθική εποχή υπάρχουν ευρήματα στο Τσαταλχαγιούκ της Τουρκίας, όπου δείχνουν ότι οι νεκροί θάβονταν κάτω από τις κατοικίες των ζωντανών. Τώρα η πανδημία συνιστά έναν ακραίο αποκλεισμό του θανάτου, ακυρώνοντας τη συμβολική ανταλλαγή νεκρών και ζωντανών μέσω των επικήδειων τελετών. Αυτό έχει επίπτωση στους ζωντανούς. Γιατί οι τελετουργίες ισοδυναμούν με πλαισίωση των πενθούντων από την κοινότητα, δίνοντας νόημα στην απώλεια αλλά και στη ζωή που πρέπει να συνεχιστεί. Το χρειάζονται γιατί όταν χάνεις ένα δικό σου άνθρωπο, δε χάνεις μόνο το συγκεκριμένο άνθρωπο. Ουσιαστικά -λέει η Τζούντιθ Μπάτλερ- χάνεις κι ένα κομμάτι του εαυτού σου, το κομμάτι που ήταν δεμένο με αυτόν. Υπάρχει σχεσιακή διάσταση σε κάθε απώλεια που έχουμε. Όταν εκλείπουν αυτές οι διαδικασίες, αναπτύσσεται το φαινόμενο της κρύπτης. Δε μπορείς να πενθήσεις το νεκρό κι έτσι τον κουβαλάς μέσα σου. Είχαμε παρατηρήσει το φαινόμενο και σε άλλες εποχές, για παράδειγμα μετά τον Εμφύλιο. Οικογένειες που είχαν νεκρούς, δε μπόρεσαν να τους αποχαιρετίσουν και μετά δεν τολμούσαν να μιλήσουν δημόσια γι' αυτούς, εξαιτίας του φόβου που επικρατούσε. Στη Μεταπολίτευση που άλλαξε το κλίμα, άρχισαν να μιλούν και να φαίνονται τα τραύματα. Πιστεύω ότι σε μια άλλη κλίμακα, θα το δούμε και με την πανδημία»



Πηγή: Απόσπασμα από την συνέντευξη της Κατερίνας Μάτσα στην Μαρία Λούκα Η Κατερίνα Μάτσα μιλάει για την αδυναμία να πενθήσουμε στον καιρό της πανδημίας

Εικόνα: Nong V

Εκτύπωση   Email

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για την βελτίωση της εμπειρίας των χρηστών του. Τα cookies προτιμήσεων επιτρέπουν σε έναν δικτυακό τόπο να «θυμάται» τις επιλογές του χρήστη, όπως τη γλώσσα ή την περιοχή, που αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται ο δικτυακός τόπος ή την εμφάνιση του δικτυακού τόπου.