Ο Λακάν, προβάλλοντας την επιθυμία του πατέρα, είναι ένας εικονοκλάστης σε σχέση με την πατρική εικόνα για την οποία, κλασικά, αποφεύγουμε να θέτουμε το ερώτημα της επιθυμίας. Αυτό που υπογραμμίζει ο Λακάν είναι ότι αυτό που συνιστά τον νόμο, αυτό που βάζει σε τάξη τα σημαίνοντα της οικογένειας, άρα αυτό που δημιουργεί νόημα, είναι η επιθυμία.
Λέγοντας ότι αυτό που συνιστά τον πατέρα είναι η επιθυμία του, είναι σαν να λες ότι ο πατέρας είναι κάτι διαφορετικό από τον δικαστή ή τον χωροφύλακα όπως, βεβαίως, κι από τον γεννήτορα. Σε αυτή την ψυχαναλυτική οπτική, η πατρική λειτουργία είναι μία σημαίνουσα λειτουργία που εγγράφεται σε ένα λόγο ως συνέπεια της επιθυμία του ενός.
Άκουσα πρόσφατα ένα εντυπωσιακό παράδειγμα.
Πρόκειται για μία γυναίκα της οποίας ο πατέρας πέθανε πριν την γέννησή της. Μαζί με την μητέρα της εγκαταστάθηκαν στο σπίτι μίας θείας τους. Αυτή η θεία ήταν πολύ αγαπητή από την ασθενή. Μία μέρα, στο σχολείο, ζητούν από τα παιδιά να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο για την οικογένειά τους. Επάγγελμα του πατέρα, της μητέρας… και όταν η δασκάλα βλέπει ότι η μικρή δεν είχε συμπληρώσει το επάγγελμα του πατέρα, την ρωτά: τι κάνει ο πατέρας σου; Και τότε η μικρή βιάζεται να απαντήσει: «η θεία δουλεύει». Αυτά τα παιδικά λόγια έμειναν στα χρονικά της οικογένειας σε σημείο που από εκείνη την μέρα αποκαλούσαν την θεία «η θεία δουλεύει».
Πηγή: Απόσπασμα από το κείμενο Το ανθρώπινο σώμα μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου
Εικόνα: Rob Potter