Το παράδοξο της κατάθλιψης

Το παράδοξο της κατάθλιψης είναι ότι δεν θέλει κάποιος να βγει από κει. Ίσως, γιατί η κατάθλιψη του υπόσχεται ότι δεν κινδυνεύει να χάσει αυτό που ήδη έχει χάσει. Η κατάθλιψη υπόσχεται το για πάντα μαζί με αυτό που έχει χάσει στην πραγματικότητα, χωρίς κίνδυνο να το χάσει, αφού έχει χάσει την πραγματικότητα που απειλούσε με απώλεια. […] Μέσα στην κατάθλιψη είναι κανείς βέβαιος ότι θα είναι για πάντα με αυτό που έχει χάσει. Η κατάθλιψη, μια στρατηγική μη απώλειας αλλά που χρειάζεται πρώτα να τα έχεις χάσει όλα.

Η φράση που ταιριάζει στην κατάθλιψη είναι «τι ευτυχισμένος που είμαι, που είμαι δυστυχισμένος!». Ένα όργιο δυστυχίας, ένα γλέντι θλίψης. Ένα χαροποιό πένθος, μια ακηδία.

Το παράδοξο της κατάθλιψης είναι ότι δίνει την εντύπωση ότι κάποιος αναπολεί, σαν να ετοιμάζεται – για τι όμως; Να εγκατασταθεί μόνιμα εκεί; Να μετακομίσει; Να αποδημήσει; Σαν ένα άλμπατρος του Baudelaire; Πόσο, αλήθεια, τα αποδημητικά πουλιά με την επαναλαμβανόμενη και μετρημένη ζωή τους θυμίζουν τους ανθρώπους που δεν πήγαν πέρα από τη διαδρομή διαμέρισμα-εξοχικό-διαμέρισμα, αγνοώντας έτσι τη μεγάλη διαδρομή που οπωσδήποτε θα κάνουν. Να είναι άραγε σε πλεονεκτική θέση αυτός που έχει ταξιδέψει, αφού έχει ήδη μια άποψη για τις μεγάλες διαδρομές;

Ο άνθρωπος που έχει κατάθλιψη λιγοστεύει τις κινήσεις του, τρώει λιγότερο, ξέρει ότι δεν του χρειάζεται ή τρώει υπερβολικά, ξέρει ότι δεν του χρειάζεται, βλέπει τηλεόραση χωρίς να βλέπει, ξαπλώνει χωρίς να είναι κουρασμένος ή είναι κουρασμένος συνέχεια, ξυπνάει χαράματα ή μέσα στη νύχτα, μένει στο κρεβάτι μέχρι το μεσημέρι, ανάσκελα, τα χέρια στο στήθος, κλείνει τα μάτια, σκέφτεται «ωραία ήταν». […]

Μήπως ο άνθρωπος δέχεται ή δεν δέχεται τον θάνατό του, δηλαδή να αναχωρήσει από τη ζωή ανάλογα με το πως του είχε φερθεί η μαμά του, όταν παιδί τον έβαζε να κοιμηθεί διακόπτοντας ή όχι το παιχνίδι του: «Έλα πάμε, έπαιξες!», «Ώρα για ύπνο, να ξεκουραστείς». Άραγε, ξέρουν οι μαμάδες ότι ανάλογα με το πως προτείνουν τον ύπνο στο παιδί τους προετοιμάζουν τον ενήλικα να δεχθεί την αποχώρησή του, τον θάνατό του;



Πηγή: Απόσπασμα από το βιβλίο του Φώτη Καγγελάρη "Η μελαγχολία της Κυριακής: Δοκίμιο για την απώλεια", εκδόσεις Παπαζήση 

Εικόνα:  Ilkka Kärkkäinen