"Ρωτάει ο Ντεριντά: «Υπάρχει ψεύδος προς εαυτόν; Είναι δυνατόν να πω ψέματα στον ίδιο τον εαυτό μου;» Προσθέτει: «Ήδη μπορούμε να φαντασθούμε χίλιες δύο πλασματικές ιστορίες του ψεύδους, χίλιους δύο επινοητικούς λόγους [discours], αφιερωμένους στο ομοίωμα, στο μυθολόγημα, στο μύθο και στη δημιουργία νέων μορφών σχετικά με το ψεύδος και οι οποίες δεν θα είναι όμως ψευδοεπείς ιστορίες, δηλαδή μη αληθείς ιστορίες, αλλά ιστορίες αθώες, αβλαβείς, ομοιώματα άσπιλα από την επιορκία και την ψευδομαρτυρία». Διευκρινίζει: «Δεν θα έπρεπε να διερωτηθούμε τι “είναι το ψεύδος”, αλλά μάλλον “τι κάνει και πρωτίστως τι θέλει το ψεύδεσθαι;”»
Το ψέμα κρίνεται ως προς την ουσία του (τι είναι ψέμα) αλλά και ως προς τη χρήση του τελικά. Η διαπλοκή ψέματος και αλήθειας οδηγεί σε ερωτήματα όπου το ένα δεν μπορεί να προσεγγιστεί αγνοώντας το άλλο. Πότε ένα ψέμα είναι χρήσιμο και πότε επιβλαβές; Ποιος είναι σε θέση να γνωρίζει εάν ένα ψεύδος συμβάλλει σε μία αλήθεια τελικά και ποιος μπορεί να πει επομένως ότι είναι πιο σημαντικό το ψεύδος σε μία ιεραρχία της αλήθειας όπου από μία κατώτερη αλήθεια μπορούμε να οδηγηθούμε σε μία ανώτερη;"
Πηγή: Απόσπασμα από το κείμενο Ο Ζακ Ντερριντά για το Ψεύδος και τη Συγχώρηση
Εικόνα: Jametlene Reskp