Ερώτηση: Η ψυχανάλυση έχει κάτι να πει σχετικά με τον αυτισμό; Σε γενικές γραμμές η ψυχανάλυση έχει αποκλειστεί από αυτή την προβληματική, επειδή θα επρόκειτο για μια μεθοδολογική προσέγγιση μη ενδεδειγμένη για την αντιμετώπιση της προβληματικής του αυτισμού.
Antonio Di Ciaccia: Ξεκίνησα το 1974 να εξασκώ την ψυχανάλυση, και, ακριβώς την ίδια χρονιά, ίδρυσα ένα θεσμικό πλαίσιο για αυτιστικά παιδιά στο Βέλγιο, την “Αντένα 110”. Σε ό,τι αφορά τον αυτισμό, η πρόθεσή μου ήταν εκείνη, του να διερευνήσω ,[...] με ποιο τρόπο θα μπορούσε η ψυχανάλυση να βοηθήσει σε αυτό το πεδίο. Μέσα σε λίγο καιρό, κατέληξα στο συμπέρασμα πως η ψυχανάλυση θα μπορούσε να καταστεί βοηθητική, υπό τη μόνη προϋπόθεση ότι δε θα εφαρμοζόταν η ψυχαναλυτική θεραπεία ως τέτοια, όπως δηλαδή την εννοούμε στην καθημερινότητα. Χρειαζόταν να επινοηθεί κατιτί καινοτόμο, μια νέα μέθοδος, εμπνευσμένη μέσα από τις ανακαλύψεις της ψυχανάλυσης. Με άλλα λόγια: μια ψυχαναλυτική μέθοδος, δίχως την ψυχαναλυτική θεραπευτική. Εν συντομία: στην προκειμένη το θέμα ήταν να κάνεις χρήση της ψυχανάλυσης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν την χρησιμοποιείς.
Ο Λακάν, ήδη προγενέστερα, είχε προβλέψει ότι οι ανακαλύψεις της ψυχανάλυσης θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες σε άλλους τομείς, όπως στην Ιατρική, στους ψυχιατρικούς οργανισμούς, στα Πανεπιστήμια, ακόμα και στην Πολιτική. Σε όλα αυτά τα πεδία δεν πρόκειται για καθαρή ψυχανάλυση, αλλά για αυτό που ο Λακάν ονόμασε εφαρμοσμένη ψυχανάλυση. Εφαρμοσμένη σε διάφορες μορφές συμπτωμάτων. Η μέθοδος αυτή, θεσμοποιήθηκε από μένα, εγγράφεται σε μία από τις εκφάνσεις της εφαρμοσμένης ψυχανάλυσης. Ο Ζακ Αλέν Μιλέρ (αυτός στον οποίο ο Λακάν κληροδότησε με τη διαθήκη του τα Σεμινάρια και τα Γραπτά του) έδωσε στη μέθοδό μου αυτή τον ορισμό "πρακτική με πολλαπλούς παρεμβαίνοντες", μια πρακτική η οποία δεν υποστηρίζεται από έναν μόνο του, όπως ακριβώς συμβαίνει σε μια ψυχαναλυτική θεραπεία, αλλά από περισσότερα πρόσωπα συγχρόνως. Σε αυτή τη μέθοδο τροποποιείται ακόμα και το setting: καθόλου ντιβάνι, ούτε καν δωμάτια ή γραφεία ψυχοθεραπείας, αλλά απλούστατα χώροι καθημερινής ζωής.
Πηγή: Απόσπασμα από το κείμενο Θεραπευτικό πλαίσιο για αυτιστικά παιδιά στη λογική του μη όλου
Εικόνα: Nate DeWaele